سماق قهوه‌ای یک گونه درختی است که در مناطق کوهستانی و خشک خاورمیانه رشد می‌کند. این درخت بومی مناطقی مانند ایران، ترکیه، لبنان و سوریه است. میوه‌های آن دارای رنگ قهوه‌ای تیره هستند و طعمی گسی و ترش دارند که با رسیدن کامل میوه به ترشی تغییر می‌کند.
مهمترین نکته در مورد سماق قهوه‌ای این است که دانه‌های تازه آن حاوی مواد سمی هستند و می‌توانند مسمومیتی را به وجود آورند. به همین دلیل، دانه‌های تازه باید حتماً خشک و پودر شوند تا قابل مصرف باشند. برای تهیه پودر سماق قهوه‌ای، میوه‌های آن باید خشک شده و سپس آسیاب شوند تا به شکل پودری درآیند.
استفاده از پودر سماق قهوه‌ای در آشپزی و خوراکی‌سازی بسیار متداول است و می‌تواند به طعم و افزایش مزه غذاها اضافه شود. از جمله کاربردهای رایج آن می‌توان به استفاده در سس‌ها، مرغ، ماهی، سالادها و حتی در تهیه نوشیدنی‌های سرد و گرم اشاره کرد.
سماق قهوه‌ای، یکی از گیاهان دارویی با ارزش و خواص درمانی فراوان است که از آن در طب سنتی به عنوان یک درمان گیاهی برای مجموعه‌ای از بیماری‌ها استفاده می‌شود. این گیاه ارزشمند حاوی مجموعه‌ای از ترکیبات فعال زیستی است که به دلیل خواص درمانی ویژه‌ای که دارند، از جمله گزینه‌های محبوب برای استفاده در طب سنتی محسوب می‌شوند. در زیر، خواص سماق قهوه‌ای بررسی شده است:
خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی
سماق قهوه‌ای دارای خواص آنتی‌اکسیدانی قوی است که با کاهش استرس اکسیداتیو و کاهش نشانگرهای التهابی، می‌تواند در کاهش شرایط مختلف التهابی مؤثر باشد.
خواص ضدمیکروبی
سماق قهوه‌ای دارای فعالیت ضد میکروبی قوی است که می‌تواند در پیشگیری از رشد باکتری‌ها و قارچ‌های مختلف مؤثر باشد و بهبود زخم‌ها و عفونت‌ها را تسریع کند.
خواص ضددیابتی
تحقیقات نشان داده است که مصرف سماق قهوه‌ای ممکن است در مدیریت دیابت مؤثر باشد. عصاره این گیاه می‌تواند سطح قند خون را کاهش داده و حساسیت به انسولین را افزایش دهد.
خواص ضدسرطانی
تحقیقات اولیه نشان داده است که سماق قهوه‌ای ممکن است دارای خواص ضدسرطانی باشد. عصاره‌های این گیاه می‌تواند در کاهش رشد تومورها و کاهش تهاجم سلول‌های سرطانی مؤثر باشند.
کاهش فشار خون و بهبود سلامت قلب
سماق قهوه‌ای می‌تواند دارای خاصیت کاهش فشار خون باشد و باعث بهبود سلامت قلب و عروق شود. این گیاه حاوی اسیدهای چرب اشباع نشده است که می‌توانند کلسترول بد خون را کاهش داده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش دهند.